ЗИМА КАКО ОД 80 -ТИТЕ: На Балканот се очекува нешто што генерациите претходно не го доживеале! Еве кога започнува
Експертите за временска прогноза предупредија дека клучниот зимски атмосферски механизам покажува необични знаци на колапс, сигнализирајќи дека Европа би можела да се подготвува за суров почеток на зимата, обележан со екстремно ниски температури и обилни снежни врнежи.
Што е поларен вртлог и зошто е клучен за зимско прогнозирање
Како што објавија хрватските медиуми, според анализата на Андреј Флис од „Severe Weather Europe“, клучниот зимски механизам - поларниот вртлог - покажува знаци на рано слабеење, што би можело да отвори врата за арктичкиот воздух да продира подалеку на југ.
Поларниот вртлог е огромна кружна струја од ладен воздух што се формира над поларните региони во текот на зимата, во стратосферата и тропосферата. Може да се смета за невидлив „ѕид“ од воздух што го држи студот во Арктикот. Кога вртлогот е стабилен и силен, студениот воздух останува заробен на север, додека средните географски широчини уживаат во поблаги зимски услови. Но, ако вртлогот ослабне или се скрши, студениот воздух може да „протече“ кон југ, носејќи бранови студ и снег.
Нарушување и дестабилизација на поларниот вртлог
Оваа година, метеоролозите гледаат ран случај на ненадејно затоплување на стратосферата, настан што обично се случува во средината до крајот на зимата. Ова нарушување предизвикува ненадејно зголемување на температурата во стратосферата, што го дестабилизира поларниот вртлог и го менува протокот на млазниот тек. Резултатот е ширење на студениот воздух кон пониските географски широчини.
Тековните анализи покажуваат дека поларниот вртлог е сè уште со стандардна големина и јачина, со ладен центар над Арктикот. Сепак, системот со висок притисок над Канада веќе го деформира работ на вртлогот, а моделите предвидуваат дека дополнително ќе ослабне. Се очекува речиси рекордно ниска јачина на вртлогот за ова време од годината во декември.
Зима како зимите од минатиот век
„Severe Weather Europe“ неодамна објави дека Европа покажува континуиран тренд на ладење во ноември, бидејќи нарушениот долен поларен вртлог овозможува да се формира област со низок притисок над регионот. Но, велат експертите, има уште еден сличен настан во октомври од сезоната 1981/1982, кога имаше аномалија на притисокот за оваа специфична зима.
Метеоролозите заклучуваат дека никој не може да гарантира или да каже дека сега ќе имаме ист студен модел во претстојната зима како 81/82, но, набљудувајќи како минатите аномалии и необични случувања продолжиле и во следната зима, тие потсетиле како малите промени можат да имаат далекусежно влијание.
„На планините -20, во градовите -12“
Метеорологот Иван Ристиќ потврдува за „Блиц“ дека во третата декада од ноември температурата ќе почне да опаѓа, а по есенските постепено ќе преовладуваат зимските вредности.
- Ќе врне снег почесто, температурата ќе падне под 0 степени. Сè укажува на враќање на зимата каква што беше во 80-тите години од минатиот век. Во планините може да биде до -20 степени, додека во пониските региони повремено би била околу -10 до -12 степени - вели Ристиќ.
Според неговата долгорочна прогноза, се очекува снег во ниските подрачја и градови низ цела Србија, вклучувајќи го и Белград, во попладневните часови на 19 и 20 ноември.
Потенцијал за студено време
Марко Чубрило, аматерски метеоролог, во раните прогнози за зимата, меѓу другото, објасни дека постојат сигнали за понестабилен и поларен вртлог кој би бил склонен кон нарушување, па дури и прекин во стратосферата доколку одеднаш се затопли.
- Зимите со овој збир на глобални фактори обично имаа период на ненадејно затоплување на стратосферата доста рано во декември или почетокот на јануари. Затоа, кога станува збор за Европа, морам да бидам многу внимателен кога давам долгорочна зимска временска прогноза, и не мислам дека е можно пред средината на ноември. Гледајќи го она што мислам дека е најдобриот сезонски модел, ECMWF, постои одреден потенцијал за ладно време, но тоа е далеку од сигурно - вели Чубрило.
„Кинескиот модел најави студена и снежна зима“
Тој наведува дека позитивна аномалија во воздушниот притисок е симулирана од Северниот и Средниот Атлантик преку Северозапад до Централна и Источна Европа.
- Во оваа поставеност на воздушен притисок, студениот воздух би можел да пристигне на источната периферија на тој антициклон од североисток или исток, но за да стане навистина многу студен, антициклонот би морал да се движи повеќе кон Гренланд и да се прошири кон Скандинавија, формирајќи антициклонски блок преку кој многу студен воздух би се спуштил од Арктикот и Сибир кон поголемиот дел од Европа. Засега нема таква прогноза. Засега, само CMA (кинескиот модел) дава таква прогноза, а доколку се оствари, зимата навистина би можела да биде многу студена и снежна - објасни Чубрило.Фото: Freepik.com
Извор: Blic.rs