Бисери, кристали и ретки минерали – природниот раскош што ја прави Македонија единствена

Добивај вести на Viber

Македонија е вистинска ризница на ретки и вредни природни богатства. Во нејзините езера, рудници и планини се кријат уникатни минерали и материјали кои немаат пандан во регионот, а дел од нив се познати и на светско ниво.

 Меѓу најзначајните се рудникот Алшар на Кожуф, богатите минерални наоѓалишта во Источна Македонија и неповторливиот охридски бисер.

Алшар – единствено богатство на Кожуф

На јужните падини на планината Кожуф, во близина на селото Мајден, се наоѓа рудникот Алшар, кој претставува едно од најретките минерални наоѓалишта во светот. Алшар е познат пред сè по минералот лорандит (TlAsS₂) – сулфоарсенид на талиум.

Лорандитот е исклучително редок минерал кој се користи во експериментални истражувања за сончевото зрачење и космичките неутрини. Покрај тоа, Алшар содржи и други минерали богати со талиум, арсен и сулфур, кои се формирале во специфични геолошки услови. Заради ова, рудникот има огромно научно значење и долго време е предмет на интерес кај геолози, минералози и физичари.

Минералите на Источна Македонија – од сфалерит до кварц

Источниот дел на Македонија е вистински центар за минерални богатства. Во регионот на Пробиштип, Крива Паланка и Македонска Каменица се наоѓаат познати рудници што изобилуваат со:

• Сфалерит (ZnS) – главна руда на цинкот, со карактеристична кафеаво-црна боја и стаклест сјај.

• Галенит (PbS) – примарна руда на олово, сребрено-сива и лесно препознатлива по кубичните кристали.

• Кварц (SiO₂) – еден од најраспространетите минерали, често се појавува во форма на јасни кристали или млечнобели маси.

Покрај нив, наоѓалиштата во овие региони се познати и по барит, пирит и различни разновидности на калцит. 

Богатството на минерали не е значајно само за рударската индустрија, туку и за геолошките колекционери и љубителите на кристали.

Охридскиот бисер – тајната на езерото

За разлика од рудните минерали, охридскиот бисер претставува органоминерален продукт и е еден од најголемите културни симболи на Македонија. Бисерите се создаваат со специјална техника користејќи лушпи од рибата плашица, која живее единствено во Охридското Езеро.

Процесот на изработка е тајна која ја чуваат неколку охридски семејства. Најважниот дел е премачкувањето на зрното со емулзија што содржи микроскопски кристали од калциум-карбонат и протеински структури. 

Овој состав му дава на бисерот неповторлив мат сјај и долготрајност. Секое зрно е уникатно и токму затоа охридскиот бисер е високо ценет во накитот и сувенирите.

Невидливото богатство на Македонија

Алшар, минералите од Источна Македонија и охридскиот бисер претставуваат три различни, но подеднакво вредни приказни за природните богатства на земјата. Едниот е научна мистерија што го истражува светот, другиот е економска и индустриска реалност, а третиот е културен симбол препознатлив насекаде.

Заедничко за сите е потребата од заштита, промоција и правилна искористеност – за да останат сведоштво на идните генерации дека Македонија, иако мала по големина, е огромна по своето природно наследство.