Кругот на животот помеѓу пелени и чинии супа
Вчера бев во старски дом. Отидов да ја посетам стрина ми. Полнеше осумдесет и пет години, а пред само дваесетина дена го скрши колкот. Денеска речиси никој од нас кои сме во средни години, односно во полна работна потентност немаме време, ниту пак услови, или можности да се грижиме за нашите “старци“.
Од друга страна пак, тие се сосем свесни и ултра несебични по тоа прашање, па со леснотија се дoговараме дека привремен престој во домот и не е така лоша опција.
“Ќе станам јас, пак на нозе“, ми рече стрина ми со онаа нејзина препознатлива тврдоглава насмевка, која не им се покорува, ниту пак им се поклонува на годините.
И верувам дека ќе стане, затоа што таа, исто како и мајка ми и припаѓа на онаа железна генерација, која не знае за предавање. Ниту за откажување.
Ние го немаме тој челичен дух, како што го имаат тие.
Минатата година, мајка ми беше во истиот тој дом поради скршено колено. Докторите тогаш не беа оптимисти. Рекоа дека никогаш веќе нема да може да оди како што одела, ниту пак дека ќе може да го свитка коленото под агол од 90 степени.
А ене ја, не можам да кажам дека трча, но оди и око не и трепнува. И пешачи бре брате, секој ден си задава релација која, како што вели “жива-мртва“- морам да ја изодам. Нема предавање. Е, тоа е тој челичен дух.
Овие две жени со по осум децении живот, секој ден ми покажуаат дека телото може да попушти, но духот- ако е здрав и ако е светол се разбира, тој не се предава.
Додека седев во дневната соба на домот и ги гледав старите лица собрани околу масата, како да ме тресна нешто од земја.
Атмосферата!!
Тивка, со некој мирис што не можеш да го објасниш. Мириса на “одброено“.
Топол воздух, густ, толку густ како да стои. Нема отворени прозорци. За да не настинат. Мириса на храна, која штотуку им ја сервираат. Гравче во мали метални чиничиња и салата од зелка во слични такви чиничиња. Божееее. Без да сакам од нигде никаде ми се појави сликата на времето од мојата детска градинка. Како да ќе се онесвестев. Ме нападна некоја вртоглавица и нагон на…, знаете веќе што.
Ме стаса чувство толку силно, што не можев да му се спротивставам.
Сосема друга возраст, сосема друг свет, но истиот воздух, истиот мирис, истата тивка бучава на луѓе сеедно дали се деца, или старци, луѓе се, кои чекаат некој друг да им каже што треба следно да прават.
Тие само треба и мора да слушаат.
Во градинката децата плачат, затоа што родителите ги оставиле дури и само за неколку часа. Во старскиот дом старците не плачат. Не плачат гласно, но болката е иста. Тие се оставени од децата. Оставени во разделба која треа многу подолго.
И таму и таму некој им менува пелени. Некој им сервира јадење, некој ги потсетува дека е време за лекови, или за спиење.
И таму и таму има милост, има грижа, но и некоја тага, која нема име. Има чувство на празнина.
Мирисот на пелени и манџа е истиот, само што во едниот случај тоа е почеток на животот, а во другиот тоа е неговиот залез.
Парадоксално, но животот се затвора во круг. Ние возрасните во средина само сме транзитни патници меѓу тие два света. Трчаме да ги однесеме децата во градинка, а потоа трчаме да ги посетиме родителите во домот. Меѓу тие две трчања го живееме нашиот активен живот уверени дека сме далеку и од едното и од другото. А не сме. Секој ден што минува не носи поблиску до некој од тие два мириси - на почеток, или крај.
Можеби звучи тажно, но не мора да биде така.
Во градинката има смеа, има први зборови, има цртежи со сонца и цвеќиња. Во домовите за стари има приказни, има мудрости, има спомени и едни празно-полни погледи што виделе се.
Ако малку подобро погледнеш. Тие два света не се толку различни. И двата бараат љубов, допир, топол збор. И двата ни велат колку многу зависиме едни од други.
Замислувам еден ден кога и градинките и старските домови би биле блиску еден до друг. Не само физички туку и по идеја. Кога децата би можеле да ги слушнат приказните на старите, а старите да ја чувствуваат нивната енергија и смеа.
Можеби тогаш би исчезнал тој мирис на овенатост и би се заменил со нешто поприродно. Со мирисот на животот во сите негови фази.
Си заминав со мисла дека староста не е нешто што доаѓа одеданш. Таа почнува во моментот кога престануваме да се радуваме на секој нов ден.
А мојата стрина со скршен колк уште се смее. Тоа е нејзиниот доказ дека е жива. И дека животот без разлика на годините, сеуште вреди да се живее.
Се додека некој друг не го затвори прозорецот-за да не настинеме.
За Женски Магазин, Тања Трајковска
*Ставовите изразени во колумната се исклучиво лични ставови на авторот и тие не мора нужно да ја одразуваат уредувачката политика на Женски магазин
Колумната можете да ја слушнете во аудио верзијата подолу:
