Ова се најголемите заблуди и митови за ракот на дојка: Не се појавува само кај жените и не секогаш се забележува грутка!

Добивај вести на Viber

Ракот на дојка е еден од најпознатите и најчесто споменуваните видови на рак, но сепак е опкружен со бројни митови и заблуди. Додека некој лично не ја доживее болеста или не е близок со некој што ја има, тешко е да се разликуваат фактите од заблудите: кој ја добива, зошто и како се лекува.

Експертите и организациите како Breastcancer.org наидуваат на исти митови секоја година, а членовите на заедницата честопати признаваат дека самите верувале во нив пред дијагнозата.

Мит 1: Ако немам семејна историја на рак на дојка, не можам да го добијам

Факт: Повеќето заболени немаат позната семејна историја

Многумина веруваат дека ракот на дојка е наследна болест. Само 5-10% од случаите на рак на дојка имаат генетска основа - мутации во одредени гени кои се пренесуваат од родител на дете. Повеќето заболени немаат семејна историја, што значи дека други фактори, како што се животната средина и начинот на живот, играат клучна улога.

Најголемите фактори на ризик се едноставно женскиот пол и стареењето. Со текот на времето, здравите клетки на дојката можат сами да развијат мутации кои стануваат канцерогени.

Доколку постои силна семејна историја на рак на дојка, особено пред 50-годишна возраст, или присуство на други видови рак како што се рак на јајници или простата, важно е да се сподели ова со лекарот.

Мит 2: Ако водам здрав живот, не морам да се грижам за рак на дојка

Факт: Здравиот начин на живот може да го намали ризикот, но не и да го елиминира

Многу жени кои водат здрав живот, вежбаат и се хранат здраво, сепак се разболуваат. Иако овие навики помагаат во намалувањето на ризикот, нема гаранција. Важно е да ги контролирате факторите на ризик колку што можете, но сепак да одите на редовни прегледи, самопрегледи на дојки и да ги следите сите промени.

Мит 3: Носењето градник предизвикува рак на дојка

Факт: Нема докази

Постои теорија дека стружењето со жица може да го блокира лимфниот одлив и да акумулира токсини, но студиите не пронајдоа никаква врска. Студија од 2014 година на околу 1.500 жени со рак на дојка не пронашла никаква врска помеѓу носењето градник и болеста.

Мит 4: Дезодорансите и антиперспирантите предизвикуваат рак на дојка

Факт: Нема докази за оваа поврзаност

Постојат тврдења дека алуминиумските антиперспиранти можат да навлезат во лимфните јазли и да го зголемат ризикот. Иако е забележана поголема концентрација на алуминиум во ткивото на дојката кај корисниците на овие производи, нема докази дека тој предизвикува рак.

Мит 5: Носењето мобилен телефон предизвикува рак на дојка

Факт: Нема докази

Некои медиуми сугерираат дека радиофреквентното зрачење од телефоните може да го зголеми ризикот, но истражувањата не докажаа поврзаност. Сепак, производителите советуваат да се држи телефонот подалеку од телото додека научната заедница продолжува со истражувањата.

Мит 6: Прекумерното консумирање шеќер предизвикува рак на дојка

Факт: Шеќерот не предизвикува директно рак

Иако клетките на ракот користат гликоза побрзо од здравите клетки, нема докази дека шеќерот предизвикува рак. Прекумерното внесување може да доведе до дебелина, а дијабетесот е поврзан со поголем ризик од поагресивни форми на болеста. Сепак, ограничувањето на шеќерот се препорачува од здравствени причини.

Мит 7: Редовните мамографии гарантираат рано откривање

Факт: Мамографијата е најдобрата алатка, но не е непогрешлива

Мамографијата може да пропушти околу 20% од случаите, особено кај жени со густо ткиво на дојка. Самопрегледите и вниманието кон промените остануваат клучни.

Мит 8: Ракот на дојка секогаш формира грутка

Факт: Не мора да се појави грутка

Ракот може да биде присутен без видлива или опиплива грутка, особено во раните фази. Секоја необична маса или промена мора да се провери од лекар.

Мит 9: Ракот во рана фаза ретко се повторува

Факт: Секогаш постои ризик од рецидив

Дури и во раната фаза, постои можност за рецидив на болеста, локално или метастатски. Дури и 20 години по дијагнозата, кај хормон-позитивен рак со низок ризик, шансата за рецидив е 15–20%.

Факторите на ризик вклучуваат големината на туморот, бројот на вклучени лимфни јазли, видот на клетките и спецификите на терапијата.

Мит 10: Сите видови на рак на дојка се третираат на ист начин

Факт: Третманот зависи од видот на рак и потребите на пациентот

Секоја личност има индивидуализиран план за лекување, вклучувајќи хирургија, зрачење, хемотерапија, хормони и целна терапија, во зависност од видот на туморот, гените, рецепторите и личните преференции.

Мит 11: Ракот на дојка ги погодува само жените на средна и постара возраст

Факт: Младите жени и мажи исто така можат да ја добијат болеста

Иако возраста и женскиот пол претставуваат најголем ризик, еден од 25 случаи на инвазивен рак на дојка се јавува кај жени под 40 години. Ракот на дојка кај мажите е редок (<1%), но се дијагностицира почесто во подоцнежните фази.

Мит 12: Кога терапијата ќе заврши, ракот на дојка е минато

Факт: Болеста може да има долготрајно влијание

Лекувањето може да трае со години, вклучувајќи хормонални и целни терапии. Долгорочните последици вклучуваат физички симптоми (болка, замор, невропатија) и психолошки ефекти (анксиозност, страв од рецидив, промени во врските). Секоја личност реагира различно и искуството со болеста остава трага врз целиот живот.

Ракот на дојка е комплексна болест, а едукацијата, редовните прегледи и вниманието кон сопственото тело се клучни за превенција и рано откривање. Со отфрлање на митовите, ја овластуваме заедницата да го препознае ризикот, да побара навремена помош и да им обезбеди поддршка на заболените.