Жените во Македонија можат да се пораѓаат безболно со спинална и епидурална анестезија: Еве што е пресудно да знаете за искусувањето мајчинство без болка

Добивај вести на Viber

Спинална анестезија се аплицира директно во спиналната течност (субарахноиден простор) и делува брзо (2–5 мин.), со силна, но временски ограничена аналгезија — најчесто за царски рез или кратки, итни интервенции.

Епидурална анестезија се дава во епидуралниот простор; почнува поспоро (15–20 мин.), но преку катетер може да се продолжува со континуирани дози и затоа е стандард за подолгa активност кај вагиналната регија.

Болка и учество во породувањето

Со спинална обично нема болка, но се чувствува притисок (особено при царски рез). Епидуралот ја намалува болката без целосно губење на чувството за контракции, овозможувајќи поактивно учество и соработка во фазата на породување.

Кога која техника?

• Спинална: итен/планиран царски рез, кратки акушерски процедури кога е клучно брзо и силно дејство.

• Епидурална: вагинални породувања со подолг процес; корисна за дозирано, одржливо олеснување на болката и стабилна соработка со тимот.

Што велат бројките (несакани дејства и исходи)

• Голема шкотска студија (567.216 породувања) покажа дека епидуралната аналгезија е поврзана со ~35 % понизок ризик од морбидитетност (heart failure, сепса, хистеректомија и др.), ефект особено изразен кај жени со медицински индикации и предвремено породување. Употребата на епидурал била ~22 % од сите породувања.

• Проспективна серија (n=439) кај бремени жени со епидурал: 41,9 % имале значајни несакани реакции; најчеста била сериозна хипотензија 36,2 %, а влошување на феталниот срцев ритам 11,4 %. Овие ефекти обично се краткотрајни и се менаџираат со блиско мониторирање. 

• На ниво на систем: во кохорта од 957.471 породувања, барем една анестезиолошка компликација имало кај 0,46 %; 55 % од настаните биле „спинални“ (на пр. постпункциска главоболка), што ја нагласува потребата од експертиза и протоколи за превенција/третман.

• Повеќе студии наоѓаат поголема веројатност за инструментално породување (форцеп/вакум) кај жени со епидурал; во една анализа прилагодениот однос на шансите бил 3,63 без зголемување на стапката на царски рез по прилагодување за конфаундери. 

• Нови податоци сугерираат дека кај жени со гестациска хипертензија епидурал може да биде потенцијален ризик фактор за зголемено рано постпартално крварење (≤2 ч.), па е потребен поинтензивен надзор; истовремено, други извештаи не наоѓаат значајна поврзаност, што упатува на внимателна, индивидуализирана проценка. 

Предности, ризици и безбедност

Спинална

• Предност: брз почеток, сигурна аналгезија за царски рез.
  Недостаток: поголема веројатност за постпункциска главоболка; транзиторна хипотензија; моторен блок неколку часа.

Епидурална

• Предност: континуирана контрола на болката, подобра соработка во трудот, потенцијално пониска сериозна морбидитетност. 
  Недостаток: можни хипотензија/фетални промени што бараат корекција; веројатност за инструментално породување; ретки, но реални анестезиолошки компликации.

Како се носи одлуката?

1. Акушерска ситуација (итност, царски рез vs. вагинално).

2. Матерински ризици (хипертензија, коагулација, инфекции на местото, невролошки состојби).

3. Желби на пациентката за учество и стил на болко-контрола.
   Одлуката ја донесуваат анестезиолог + акушер со информирање за користите и ризиците и со континуирано мониторирање на мајката и бебето.

Клучна порака

И двете техники се безбедни кога се спроведуваат од обучен тим. Епидуралот нуди флексибилност и може да биде поврзан со помал ризик од сериозни мајчински компликации, додека спиналната е оптимална за брзи, сигурни услови (најчесто царски рез). Индивидуализацијата е пресудна.

Фото извор: EPA