Првиот успешен царски рез во историјата го направил ХРАБАР МЕСАР: А еве колку бебиња се раѓаат со оваа метода денеска
Во 16. век, кога царскиот рез сѐ уште бил синоним за смрт, се случило нешто што засекогаш ја променило историјата на оваа хируршка процедура.
Во 1500 година, во швајцарскиот град Зиген, живеел храбар месар по име Јакоб Нуфер. Неговата сопруга, која била бремена, имала исклучително тежок и долготраен период на породување. По неколку дена маки и обиди од страна на шеснаесет бабици и локални хирурзи да помогнат, ситуацијата станала безнадежна.
Очаен, Јакоб, свесен дека и сопругата и нероденото дете се на работ на смртта, се одлучил на незамислив чекор. Со оглед на своето знаење за анатомијата на животни, стекнато преку месарскиот занает, и воден од љубов и очај, тој побарал дозвола од локалните власти сам да ја изврши интервенцијата. Иако тоа звучело лудо, му било одобрено.
Неговата сопруга, преживувајќи ја интервенцијата, се опоравила и подоцна родила уште пет деца по природен пат. Нивниот син, кој тогаш се родил, живеел до длабока старост.
Овој неверојатен настан останал забележан во историските списи како пресвртница. Иако методата на Јакоб не била веднаш широко прифатена поради општото медицинско незнаење и стравот од инфекции, неговата приказна покажа дека е можно мајката и детето да преживеат.
По подвигот на Јакоб, царскиот рез полека почнал да се развива како прифатлива метода
Откритието на Семелвајс за важноста на миењето и дезинфекцијата на рацете за време на породувањето драматично ја намалило смртноста од породилна треска. Воведувањето на етерот и хлороформот во 19. век ја направило операцијата поподнослива и побезбедна за пациентката.
Усовршувањето на хируршките техники, особено затворањето на матката со шавови, одиграло клучна улога во намалувањето на крвавењето и инфекциите. Откритието на антибиотиците ја револуционизирало хирургијата, овозможувајќи борба против постоперативните инфекции.
Историјата на царскиот рез сепак е многу подолга отколку што мислиме
Потеклото на името „царски рез“ (лат. sectio caesarea) често погрешно се поврзува со Јулиј Цезар, по легендата дека тој бил роден на овој начин. Меѓутоа, историските извори покажуваат дека неговата мајка доживеала длабока старост, што значи дека такво породување, со оглед на медицинските можности од тоа време, таа не би го преживеала. Сепак, самата процедура потекнува многу подалеку во историјата.
Зошто се нарекува „царски“ рез?
Најстарите записи за интервенции слични на царскиот рез се пронајдени во древна Индија и Кина, каде што се изведувале ретко, и тоа најчесто постхумно – за да се спаси бебето по смртта на мајката. Во римското право, Lex Caesarea (Цезаровиот закон) налагал дека во случај на смрт на трудница, мора да се направи обид за спасување на детето. Сепак, до подоцнежните векови, оваа интервенција речиси секогаш била фатална за мајката.
Денес, царскиот рез е безбедна и често животоспасувачка процедура.
Се проценува дека околу 20–30% од бебињата во светот се раѓаат на овој начин, а во некои земји процентот е и поголем. Без разлика дали станува збор за планирана интервенција поради медицински индикации или за итен случај, современите техники и нега обезбедуваат најдобар можен исход за мајката и бебето.
Извор: bebac.com
